Prezervatif veya kondom, 1. amacı aile planlaması için dişide gebelik olmasını önlemek, 2. amacı bel soğukluğu, frengi ya da AIDS gibi cinsel yolla bulaşan hastalıkları önlemek amacıyla en çok cinsel ilişki sırasında kullanılan bir tür bariyer doğum kontrolüdür. Bir erkeğin sertleşmiş penisine takılır ve boşalmış meninin fiziksel bir şekilde cinsel partnerin vücuduna girmesini engeller. Prezervatiflerin su geçirmezliği, esnekliği ve dayanıklılığından dolayı bir sürü diğer ikincil işlemde de kullanılır. Bunların arasında kısırlık tedavisinde kullanmak amacıyla meni toplamak ya da su geçirmez mikrofon oluşturmak veya tüfek namluların tıkanmalarını önlemek gibi cinsel olmayan işlemleri de vardır.

AiDS virüsünü sadece kutusunda LATEKS maddesinden yapıldığı yazan prezervatifler önler. AiDS virüsü çok küçük olduğu için Lateks dışındaki maddelerin arasından geçebilmektedir.

Prezervatifin doğru kullanımı için, penis sertleştiği zaman prezervatifin ucu iki parmakla sıkıştırılıp penis ucunda bölme bırakılarak penise takılır. Bu bölme penisten çıkacak sperm içindir. Buna dikkat edilmediği zaman, penis ucunda boşluk olmayan prezervatif sperm çıkışı sonrası basınçla yırtılabilir. Cinsel ilişki sırasında prezervatifin yırtılmasına sebep olacak zorlanma hareketleri yapılmamalıdır, penisin giriş çıkışında kayganlık yetersiz ise penise ve cinsel organa kayganlaştırıcı türü kremler sürülmelidir.


Terim anlamı
Modern çağda prezervatifler çoğunlukla lastikten yapılır, fakat bazıları poliüretan, kauçuk ya da kuzu bağırsağı gibi diğer maddelerden yapılır. En çok poliüretandan üretilen kadın prezervatifleri de mevcuttur. Bir doğum kontrolü metodu olarak erkek prezervatifin avantajları ucuzluğu, basit kullanımı, az sayıda yan etkisi ve cinsel yolla bulaşan hastalıklara karşı koruma sağlamasıdır. Uygun bilgiler ve doğru uygulama teknikleri ile ve her cinsel ilişkide kullanılır ise, partnerleri erkek prezervatifi kullanan kadınlar senede %2 gebelik oranı tecrübe etmektedir.

Tarih

1900'lerden kalma bir prezervatif.
Prezervatifler 400 seneden beri kullanılmaktadır. 19. yüzyıldan beri dünyanın en yaygın kontrasepsiyon metodlarından biri olmuştur. Çağdaş zamanlarda yaygın kabul görmesine rağmen prezervatifler, esasen cinsel eğitim sınıflarında oynamayı gerektikleri rol ile ilgili ihtilaf oluşturmuşlardır ve dünyada yaklaşık 46 milyon çiftin düzenli olarak kondom kullandığı tahmin edilmektedir ve bu çiftlerin büyük bir kısmı gelişmiş ülkelerde yaşamaktadır.

Penise takılan mekanik bariyerlerle ilgili ilk bilgiler M.Ö. 1350 yıllarına dayanmaktadır. Bu dönemde Mısır'da erkeklerin süs amaçlı penis bariyerler taktıkları bilinmektedir. M.S. 1654 yılında ünlü İtalyan bilgini Fallopius ketenden yapılmış bir kılıf tanımladı[1]. Daha sonraları hayvan bağırsağından yapılan bu kılıflara 18. yüzyılda "kondom" adı verildi. 1800'lü yılların ikinci yarısından sonra ise sentetik maddelerden ya da kauçuktan yapılmaya başlandı ve giderek yaygınlaştı. 1930 yılından bu yana yapımında Latex kullanılmaktadır.

XX. yüzyıl
Her ne kadar prezervatifin yapımı ve kullanımı kolaylaşsa da 20. yüzyıl ortalarına kadar kullanımı yasak olan ve yalnızca sağlık sektöründe kullanılan bir ürün idi. Mesela İrlanda'da 1990'lı yılların başına kadar kontrol altında tutulmaya devam edilmiştir. Birinci dünya savaşında askerlere standart giyecekleriyle birlikte verilmekteydi. Alman, Fransız ve İngiliz orduları askerlerine prezervatifleri bizzat kendisi dağıtıyordu. Hatta Amerikan ordusunda prezervatif dağıtılmadığı için çeşitli hastalıkların görüldüğü bilinmektedir.

Kullanım
Dosya:Condom placement demonstration.ogv
Prezervatif takma sürecini gösteren bir video.
Erkek prezervatifleri genellikle bir folyo ambalajın içinde, dürülü şekilde paketlenir. Penisin ucuna koymak, sonra penisin üzerine açarak yerleştirmek için tasarlanmıştır. Prezervatifin ucunda meninin toplaması için yer bırakmak önemli; yoksa meni prezervatifin içinden dışarıya itilebilir. Kullanımdan sonra prezervatifin düğümlenmesi ya da bir mendil ile sarılması, sonra çöpe atılması tavsiye edilir.